Socket 1155 Anakart Hurdaları : Teknolojik cihazların ömrü hızla kısalırken, anakart gibi temel donanım bileşenlerinin hurdalaşması kaçınılmaz hale gelmektedir. Bu bileşenler arasında yer alan Socket 1155 anakartlar, Intel’in Sandy Bridge ve Ivy Bridge mimarilerini destekleyen, uzun süre yaygın olarak kullanılan bir platformdur. Günümüzde bu anakartlar teknolojik olarak eskimiş ve büyük oranda kullanım dışı kalmıştır. Ancak içerdiği değerli metaller ve geri dönüştürülebilir materyaller sayesinde e-atık geri dönüşüm sektöründe önemli bir yer edinmiştir.
Socket 1155 Anakartların Teknik Özellikleri
Socket 1155, Intel tarafından 2011 yılında tanıtılmıştır ve LGA (Land Grid Array) yapısındadır. Özellikle Core i3, i5 ve i7 2. ve 3. nesil işlemciler için tasarlanmıştır.
- Soket Tipi: LGA 1155 (Socket H2)
- Uyumlu İşlemciler: Intel 2. ve 3. nesil Core i3, i5, i7 serisi (Sandy Bridge, Ivy Bridge)
- Yonga Setleri: H61, B75, H77, Z75, Z77, Q75, Q77
- Bellek Desteği: DDR3 1066/1333/1600 MHz (Bazı modellerde 2133 MHz OC)
- USB: USB 2.0, USB 3.0 desteği
- SATA: SATA 2 (3 Gb/s) ve SATA 3 (6 Gb/s)
- Genişleme Yuvaları: PCIe 2.0 x16, PCIe x1, PCI
Socket 1155 anakartlar, fiyat-performans dengesi ve geniş destek yelpazesi nedeniyle uzun süre tercih edilen bir platform olmuştur.
Socket 1155 Anakartlar neden hurda haline gelir ?
Teknolojik Eskime
- Güncel işletim sistemleri ve yazılımlar daha yüksek donanım talepleriyle birlikte geliyor.
- LGA 1151, 1200, 1700 gibi yeni nesil soketler yaygınlaştı.
Arızalanma
- Güç besleme devrelerinde bozulma
- Chipset veya soket bölgesinde yanma
- Kondansatör patlamaları
Performans Düşüklüğü
- Multimedya ve oyun uygulamalarında yetersizlik
- M.2 SSD, DDR4 gibi modern donanımlarla uyumsuzluk
Kurumsal Donanım Güncellemeleri
- Kamu ve özel sektör kuruluşları toplu bilgisayar yenilemeleri ile çok sayıda 1155 anakartı kullanım dışına çıkarıyor.
Socket 1155 Anakartlarda Bulunan Değerli ve Geri Dönüştürülebilir Malzemeler
Değerli Metaller
| Metal | Kullanım Yeri | |
|---|---|---|
| Altın (Au) | CPU soketi pinleri, bağlantı yolları | |
| Gümüş (Ag) | Lehim noktaları | |
| Bakır (Cu) | PCB yolları, bobinler, pinler | |
| Paladyum (Pd) | Kapasitör ve bazı çip bileşenleri | |
| Kalay (Sn) | Lehimde |
Geri Dönüştürülebilir Malzemeler
- Plastik: PCI slotları, konektörler
- Seramik ve Silikon: BGA çipler
- Alüminyum: Soğutma bölgeleri
Socket 1155 Anakartların Geri Dönüşüm Süreci
Geri dönüşüm süreci profesyonel ekipman ve bilgi gerektirir. Temel aşamalar şunlardır:
Toplama ve Sınıflandırma
- Bireysel kullanıcılar, kurumlar ve elektronik atık kampanyaları yoluyla toplanır.
- Anakartlar, model ve bileşenlerine göre ayrılır.
Fiziksel Parçalama
- Anakartlar küçük parçalara kırılır.
- Soğutucular, piller ve büyük metal parçalar ayrıştırılır.
Termal ve Kimyasal İşleme
- Isı kullanılarak lehimlerden metal ayrımı yapılır.
- Aqua regia gibi çözeltiler ile altın ve gümüş çözündürülür.
- Paladyum ve bakır özel çöktürme teknikleriyle ayrılır.
Rafine Edilme
- Çözücülerden ayrılan metaller elektroliz veya ergitme ile saflaştırılır.
- Saf metaller külçe haline getirilir.
Çevresel Faydalar
Maden Ocaklarının Etkisini Azaltma
- Bir gram altın için tonlarca toprak kazılması yerine, anakartlardan geri kazanım daha çevrecidir.
Toprak ve Su Kirliliğini Önleme
- Çöpe atılan elektronik atıklar zamanla kimyasal sızıntılar yaparak doğayı kirletir.
Karbon Ayak İzi Azalması
- Geri dönüşümde harcanan enerji, ham madde çıkarımına göre çok daha azdır.
Ekonomik Faydalar
Geri Dönüşüm Ekonomisine Katkı
- Hurda anakartların toplanması, ayrıştırılması ve işlenmesi ile istihdam yaratılır.
Yerli Hammadde Üretimi
- Yurt dışından ithal edilmesi gereken altın, bakır gibi metaller yerli kaynaklardan geri kazanılır.
Hurdacılık Sektörüne Değer Katma
- Bireysel hurdacılar için gelir kapısı oluşturur.
Bireysel Geri Dönüşümde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Güvenlik: Kimyasal yöntemler yalnızca lisanslı tesislerde yapılmalıdır.
- Sosyal Sorumluluk: Çevreye zarar vermemek adına e-atıklar çöpe atılmamalı.
- Yasal Uygunluk: Sadece Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisanslı geri dönüşüm firmaları ile çalışılmalıdır.
Socket 1155 Anakart Hurdaları, bilgisayar donanımı tarihinde önemli bir dönem temsil ederken, günümüzde e-atık ve geri dönüşüm açısından da büyük önem taşımaktadır. Bu anakartlar, içerdiği değerli metaller ve geri dönüştürülebilir bileşenleri sayesinde hem çevresel hem de ekonomik anlamda geri kazanılabilir. Sürdürülebilir bir gelecek için teknolojik atıkların doğru değerlendirilmesi şarttır.